Mirgoota Shakkamaa Qorannaa Yakkaa Keessatti Eegamuu Qaban (A.Alangaa Nuuraddiin Shaam Sheekaatin)

✍️Shakkamaa irratti qorannoo yakkaa gaggeessuuf shakkamaa ilaalchisee komiin ykn eeruun ykn yakki harkaaf harkatti qabame ykn odeeffannoon shakkamaa ilaalchisee bifa al-idilee ta’een argame jiraachuu qaba. Namni tokko shakkamuu dhiisuuf mirga akka hin qabne Poolisiinis otuu yakki dalagamuu isaa shakkii ykn odeeffannoon hin qabaatiin sababa tokko malee nama qabuu fi qorannoo irratti gaggeessuuf aangoo hin qabu.

✍️Bu’uura SDFY Itiyoophiyaatin qorataan poolisii namni tokko yakka raawwachuu isaa yeroo shakkeetti nama sanatti waraqaa waamichaa erguun ofitti waamuu ni danda’a. Namni yakkaan shakkame sun to’annaa jala kan hin oollee fi bu’uura waamicha Qorataan Poolisii taassiseen kan hin dhiyaanne yoo ta’e nama shakkame kana to’annaa jala oolchuuf Qorataan Poolisii tarkaanfilee barbaachisoo fudhachuu akka qabu SDFY kw. 26 jalatti ni akeeka. Tarkaanfilee kunneen keessaa qabiinsa raawwachuu yoo ta’u hojiin qabiinsa shakkamaa ajaja mana murtiitin ala kan raawwatamu yoo ta’uu baate Qorataan poolisii ajaja qabiinsaa mana murtii gaafachuuf bu’uura SDFY kw. 53 tin iyyachuu qaba.

✍️Hariiroo shakkamaa fi poolisiitti gidduu jiraatuuf mirgi bu’uuraa shakkamaan qabu mirga akka nama qulqulluutti tilmaamamuuti/ presumption of innocent/. Mirgi kun yakka dalagame ilaalchisee dirqama hubachiisuu /burden of proof/ qaama himatuutti kan dabarsuu fi shakkamaa yeroo hundumaa shakkii jiru irraa fayyadamaa/ beneficiary of doubt/ kan taasisuu dha.

✍️Dabalataanis, mirgi kun shakkamaa irratti hanga murtiin balleessummaa kennamutti adeemsa jiru hunda keessatti akka nama yakka hin dalagneetti tilmaamamee eegumsi akka godhamuuf kan taassisuu dha. Kanaaf qaamni mootummaa kamiyyuu shakkamaa ilaalchisee wantoota dhagaha irratti dhiibbaa gochuu danda’aan irraa of qusachuu qaba.

✍️Shakkamaan buufata Poolisii erga dhiyaaten booda qorannoon shakkamaa irratti raawwatamu kan jalqabuu qabu mirga shakkamaan qabu Shakkamaa kanatti himamuudhaan qofa otuu hin taane shakkamaaa kana hubachiisuudhaan. Eegumsi kun mirga akka nama yakka hin dalagamneetti tilmaamamuuf shakkamaan qabu irraa kan maddu yoo ta’u dandeettii ogummaa qorataa Poolisii kan itti madaalamuu dha. Mirgi Shakkamaan akka qabu yeroo kanatti itti
hubachiifamuu qabu biyyaa biyyatti garagara yoo ta’u, akka fakkeenyaatti biyya Ameerikaa /USA/ mirgi kunneen
👉afaan isaaf galuun yakka ittiin shakkame ibsuu fi, mirga callisuu qabaachuu isaa itti himuu fi
👉deebii kennuuf kan hin dirqamamne ta’uu isaa, yoo deebii kennuuf eeyyamaa ta’etti deebiin inni kennu ragaa ta’ee kan irratti dhiyaatu ta’uu isaa, yoo abukaatoo qabaate jecha kennuun duras ta’e yeroo jecha kennutti abukaatoo isaan mari’achuu akka danda’u itti himuu, yoo abukaatoo dhuunfaa qacarachuu dadhabe abuukaatoon mootummaa isaaf ramadamuu akka danda’u itti himamuu qaba

✍️biyya keenyaattiis Bu’uura Heera Mootummaa FDRI kw. 19 fi SDFY kw. 27 mirgi shakkamaan qabuu fi jalqabatti itti himamuu qaban kanneen armaan olitti kaa’aman keessaa isaan jalqabaa sadanii dha. Mirgootni kun gama Qorataa Poolisiin akka itti himaman kan barbaadameef namni buufata poolisii jiru kamiyyuu, kan baratees ta’e kan hin baranne, sooreessas ta’e hiyyeessa, beekaas ta’e wallaalaa, mirga heerri isaaniif kenne wal qixatti akka itti fayyadamanu gochuudhaafi.

✍️Namni qorannoon irratti gaggeeffamu kun mirga inni qabu erga itti himameen boodatti jechi inni kennu barreeffamatti jijjiramee barra’uu qaba. Jecha isaa erga xumureen boodatti jechi barraa’ekun isaaf dubbifamuu qaba. Afaan hojii qorannoon itti gaggeefamaa jiru yoo hin beeku ta’ees turjumaana ramadamuufii qaba

✍️Shakkamaan jecha isaa dirqisiisuun, dorsiisuun, gowwumsuun ykn abdii hin mallee galuufii dhaan otuu hin taane bilisaan kennuu akka qabu Heerri Mootummaa FDRI fi Seera Deemsa Falmii Yakkaa kew. 19 fi 31 wal duraa duubaan ni kaa’u. Kanaaf qorataan poolisii gochoota kanaa fi kannneen kana fakkaatan irraa of qusachuu qaba. Bakkii fi haalli qorannoon itti gaggeeffamu Shakkamaa miira dhiphuu keessa galchuu hin qabu.
✍️ Bifa al kallattii ta’een qorannoon yakkaa yeroo dheeraaf qorattoota baay’ee ta’uun shakkamaa miira dhiphuu keessa galchuun gaggeeffamuu hin qabu. Shakkamaan nyaataa fi dhugaatii gahaa erga argateen booda qorannaan gaggeeffamuu akka qabu ogeessotni ni eeru.

✍️Jechi amantaa waadaa kan akka’ mirgi wabii akka siif eegamu ni goona ykn yeroo beellamaa sirratti hin gaafannu ykn keewwata xiqqaa jalatti si himannaa ykn miltoon kee amaneera ‘misrepresented statement’ jechuun fuudhamuu hin qabu.

Abbaa Alangaa Nuuraddiin Shaam Sheekaa

Yaadni fi odeeffannoon barreeffama kana keessatti argamu kan barreessaati. Barruun kunis hubannoodhaaf malee imaammata, ejjennoo ykn yaada WAAGHB calaqqisiisuuf kan kaayyeffate akka hin taane haa hubatamu.

Waaghb.org

Author

  • Ob/Nuuraddiin Shaam barnoota seeraatin Yuunivarsiitii Dirree Dhawaa irraa bara 2010 kan eebbifaman yoo tahu yeroo ammaa Godina Harargee Bahaatti Abbaa Alangaa Aanaa Gursum tahanii tajaajilaa jiru.

    nuraddinsham@gmail.com Shaam Nuuraddiin

Leave a Comment